Pomiary - elektryk.slupsk.pl

Przejdź do treści
Pomiary okresowe
POMIARY OKRESOWE

Pomiary okresowe - jak nazwa wskazuje, pomiary te należy przeprowadzać co pewien okres czasu normowany odpowiednimi aktami prawnymi w zależności od przeznaczenia i warunków panujących w obiekcie.
Na wyniki pomiarów składają się dwie części:
Pierwsza to oględziny mające dać pozytywną odpowiedź, że zainstalowane  na stałe urządzenia elektryczne spełniają wymagania bezpieczeństwa  podane w odpowiednich normach przedmiotowych, i że  zainstalowane wyposażenie jest zgodne z instrukcjami wytwórcy, tak aby  zapewniało jego poprawne działanie.
Druga to próby i pomiary  mające dać odpowiedź czy zachowane są wymagane parametry techniczne i spełnione są wymagania dotyczące aparatów pomiarowych i sprawdzających podanych w normach.


Oględziny

Oględziny to pierwszy etap pomiarów, który należy wykonać przed przystąpieniem do prób przy odłączonym zasilaniu, z zachowaniem  ostrożności celem zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i uniknięcia uszkodzeń obiektu lub zainstalowanego wyposażenia.

   Oględziny mają potwierdzić, że zainstalowane urządzenia:
   spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach,
   zostały prawidłowo dobrane i zainstalowane zgodnie z wymaganiami normy,
   zapewniają bezpieczeństwo w zakresie ochrony przeciwpożarowej,
   nie mają uszkodzeń pogarszających bezpieczeństwo,
   mają właściwy sposób ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym,
   właściwie dobrano przekroje i oznaczono przewody neutralne, ochronne, i fazowe,
   właściwie dobrano i oznaczono zabezpieczenia i aparaturę,
   są wyposażone w schematy i tablice ostrzegawcze i informacyjne,
   zapewniony jest dostęp do urządzeń dla wygodnej obsługi, konserwacji i napraw.

Próby i pomiary

   Zgodnie z Polską Normą PN-IEC 60364-6-61 okresowe pomiary i próby powinny obejmować co najmniej:

   pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej maszyn i urządzeń elektrycznych (ochrona przed dotykiem pośrednim),
   pomiary rezystancji izolacji kabli i przewodów elektrycznych,
   pomiary rezystancji izolacji uzwojeń silników elektrycznych, transformatorów, spawarek, DTR 89/655/WE itp.
   pomiary rezystancji uziomów roboczych urządzeń elektrycznych,
   pomiary rezystancji uziomów instalacji odgromowej i ciągłości obwodów odgromowych,
   próby działania urządzeń różnicowoprądowych
   pomiary natężenia i równomierności oświetlenia.


Pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (ochrona przed dotykiem pośrednim).

Pomiary skuteczności ochrony przed dotykiem pośrednim mają na celu  sprawdzenie, czy przebywającym w okolicach instalacji i urządzeń  elektrycznych ludziom oraz
zwierzętom nie grozi porażenie prądem  elektrycznym w wyniku dotyku części przewodzących dostępnych, które  mogą znaleźć się pod napięciem w wyniku uszkodzenia izolacji instalacji elektrycznej.
Oceny skuteczności ochrony przed dotykiem pośrednim dokonuje się mierząc, w zależności od rodzaju sieci, impedancję/rezystancję pętli zwarcia lub też rezystancję uziomu i przewodu ochronnego.  
Pomiary te mają na celu sprawdzenie skuteczności zadziałania urządzeń ochrony (bezpieczników, wyłączników), których zadaniem jest szybkie samoczynne wyłączenie zasilania w przypadku zwarć części czynnych (urządzeń lub instalacji) do obudów urządzeń połączonych z przewodami ochronnymi.
Wymagania ochrony uważa się za spełnione, jeżeli spodziewany prąd zwarcia jest większy od prądu zadziałania zabezpieczeń.


Pomiary rezystancji izolacji.

Pomiary rezystancji izolacji mają za zadanie ocenę skuteczności ochrony  przed dotykiem bezpośrednim. Pozwalają także ocenić czy nie występuje zagrożenie pożarem. Dobry stan izolacji ma bardzo duży wpływ na  bezpieczeństwo i prawidłowość działania instalacji oraz urządzeń  elektrycznych.
Gwarantuje także dobrą ochronę przed dotykiem bezpośrednim.


Pomiary instalacji odgromowych.

Ochronę odgromową stosuje się w celu uniemożliwienia bezpośredniego wyładowania atmosferycznego w obiekt bądź w najgorszym wypadku zminimalizowanie skutków pośrednich spowodowanych wyładowaniem.  
Ochrona odgromowa połączona z ochroną przepięciową instalacji elektrycznej skutecznie zabezpiecza zainstalowane w obiekcie urządzenia.

Badanie okresowe instalacji odgromowych powinno obejmować:

Sprawdzenie urządzenia piorunochronnego - sprawdzenie przewodów, elementów łączeniowych, wsporników, mocowania, sprawdzenie ciągłości elektrycznej urządzenia piorunochronnego, wykonanie pomiaru rezystancji uziomu.
Sprawdzenie stanu urządzeń ograniczających przepięcia w instalacji elektrycznej i systemach przesyłu sygnałów.


Próby działania urządzeń różnicowoprądowych.

Poprzez zastosowanie wyłączników różnicowoprądowych uzyskuje się  podwyższenie stopnia ochrony przed dotykiem pośrednim.
Stanowią one element ochrony dodatkowej przed porażeniem prądem elektrycznym.  
Testy wyłączników różnicowoprądowych pozwalają określić czas, prąd zadziałania wyłącznika oraz napięcie dotykowe, które może się pojawić w przypadku awarii.
Badania skuteczności wyłączników różnicowoprądowych powinny wykazać, że:
Działają one pod wpływem prądu różnicowego nie przekraczającego znamionowego prądu różnicowego wyzwalającego, napięcia przewodów ochronnych względem ziemi w czasie przepływu prądu różnicowego nie przekraczają granicznych wartości dopuszczalnych napięcia dotykowego.


Pomiary natężenia oświetlenia.

Pomiary natężenia oświetlenia mają za zadania ocenić jakość oraz natężenie światła w poszczególnych pomieszczeniach i na stanowiskach  pracy.
Jest to jeden z ważniejszych elementów wpływających na komfort pracy, samopoczucie i bezpieczeństwo ludzi przebywających w danym pomieszczeniu.
Kolejnym ważnym elementem wpływającym na jakość oświetlenia jest jego równomierność w pomieszczeniach, natomiast przy oświetleniu miejscowym, oświetlenie tła musi spełniać odpowiednie  warunki.

POMIARY DODATKOWE

Pomiary dodatkowe są to tzw. pomiary po montażowe, które wykonuje się w celu sprawdzenia  prawidłowości działania poszczególnych elementów obwodów elektrycznych.

Do pomiarów dodatkowych zaliczamy:

   pomiary wyłączników elektrycznych,
   pomiary styczników i przekaźników elektrycznych,
   pomiary szynoprzewodów,
   inne pomiary związane z technologią produkcji.

Pomiary okresowe - wykonywane po raz pierwszy i pomiary dodatkowe stanowią podstawę do odbioru końcowego maszyn i urządzeń elektrycznych od wykonawcy przez inwestora.
Na podstawie dokumentacji pomiarowej, która stwierdza zgodność parametrów elektrycznych z odpowiednimi aktami prawnymi i normami - można dopuścić urządzenia elektryczne do eksploatacji. Kolejno wykonywane pomiary okresowe sprawdzają prawidłowość działania urządzeń elektrycznych i przedłużają ich bezpieczną eksploatację o następne okresy pomiarowe.
Czas normowany odpowiednimi aktami prawnymi w zależności od przeznaczenia i warunków panujących w obiekcie.
Na wyniki pomiarów składają się dwie części:
Pierwsza to oględziny mające dać pozytywną odpowiedź, że zainstalowane  na stałe urządzenia elektryczne spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach przedmiotowych, i że zainstalowane wyposażenie jest zgodne z instrukcjami wytwórcy, tak aby zapewniało jego poprawne działanie.
Druga to próby i pomiary mające dać odpowiedź czy zachowane są wymagane parametry techniczne i spełnione są wymagania dotyczące aparatów pomiarowych i sprawdzających podanych w normach.

Oględziny

Oględziny to pierwszy etap pomiarów, który należy wykonać przed przystąpieniem do prób przy odłączonym zasilaniu, z zachowaniem ostrożności celem zapewnienia bezpieczeństwa ludziom i uniknięcia uszkodzeń obiektu lub zainstalowanego wyposażenia.
Oględziny mają potwierdzić, że zainstalowane urządzenia:
spełniają wymagania bezpieczeństwa podane w odpowiednich normach,
zostały prawidłowo dobrane i zainstalowane zgodnie z wymaganiami normy,
zapewniają bezpieczeństwo w zakresie ochrony przeciwpożarowej,
nie mają uszkodzeń pogarszających bezpieczeństwo, mają właściwy sposób ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, właściwie dobrano przekroje i oznaczono przewody neutralne, ochronne, i fazowe, właściwie dobrano i oznaczono zabezpieczenia i aparaturę, są wyposażone w schematy i tablice ostrzegawcze i informacyjne, zapewniony jest dostęp do urządzeń dla wygodnej obsługi, konserwacji i napraw.

POMIARY DODATKOWE

Pomiary dodatkowe są to tzw. pomiary po montażowe, które wykonuje się w celu sprawdzenia prawidłowości działania poszczególnych elementów obwodów elektrycznych.
Do pomiarów dodatkowych zaliczamy:
pomiary wyłączników elektrycznych, pomiary styczników i przekaźników elektrycznych, pomiary szynoprzewodów, inne pomiary związane z technologią produkcji.
Pomiary okresowe - wykonywane po raz pierwszy i pomiary dodatkowe stanowią podstawę do odbioru końcowego maszyn i urządzeń elektrycznych od wykonawcy przez inwestora.
Na podstawie dokumentacji  pomiarowej, która stwierdza zgodność parametrów elektrycznych z odpowiednimi aktami prawnymi i normami - można dopuścić urządzenia elektryczne do eksploatacji.
Kolejno wykonywane pomiary okresowe sprawdzają prawidłowość działania urządzeń elektrycznych i przedłużają ich bezpieczną eksploatację o następne okresy pomiarowe.

Pomiary Elektronarzędzi

Jakie są trzy główne argumenty przemawiające za regularnymi kontrolami elektronarzędzi? Wszystkie są raczej oczywiste, ale nie powinno się nigdy o nich zapominać. Wpływają one na całą pracę przedsiębiorstwa.

Zanim przypomnimy o tym, dlaczego należy kontrolować sprzęt elektryczny w każdym przedsiębiorstwie, zwróćmy uwagę, że za organizację stanowiska pracy, w głównej mierze odpowiada pracodawca.

Wszystkie trzy czynniki są ze sobą powiązane. Oczywiście chodzi tutaj o :

Bezpieczeństwo pracowników
Wyniki finansowe
Dobra organizacja pracy
Tylko łączne traktowanie tych kwestii do pożądane efekty. Dodatkowo, wiadomo, że zła organizacja pracy przekłada się na gorsze wyniki finansowe.
Wypadek w pracy powoduje przestoje na produkcji. Należyte wykorzystanie środków technicznych to również określenie zakresu ich stosowania i wpływu na bezpieczeństwo pracy na stanowisku.
Bezpieczne użytkowanie narzędzi z napędem elektrycznym to nie tylko kwestia szkoleń pracowników, ale również należytego stanu technicznego urządzeń.
Tym bardziej że kontrola stanu technicznego elektronarzędzi wynikająca z dobrej praktyki, zapisów instrukcji obsługi oraz zaleceń producentów to prosty sposób na wyeliminowanie ryzyka utraty życia lub zdrowia przy posługiwaniu się sprzętem zasilanym energią elektryczną.
Czy warto więc ryzykować kary nakładane przez organa uprawnione do kontroli BHP oraz ludzkie zdrowie nie spełniając tego podstawowego obowiązku w zakładzie pracy?
Na czym polegają badania elektronarzędzi?
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym urządzenia elektryczne muszą być nie tylko użytkowane, ale również sprawdzane zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji obsługi dołączonej do urządzenia przez producenta.

Co zrobić gdy brak jest instrukcji, a obecnie obowiązujące normy nie mówią jasno o zakresach i czasookresach wykonywania badań? Należy postępować zgodnie z zasadami uznanych reguł technicznych zwanych również dobrą praktyką.
Według nich elektronarzędzia można podzielić na 3 kategorie użytkowania, mające praktyczne odzwierciedlenie w sposobie ich użytkowania.

Elektronarzędzia I Kategorii to urządzenia użytkowane dorywczo, kilkakrotnie w ciągu jednej zmiany, które jest zwracane do wypożyczalni czy narzędziowni.
Elektronarzędzie II Kategorii jest eksploatowane często w ciągu jednej zmiany, które nie jest zwracane do wypożyczalni, narzędziowni.
Elektronarzędzie III Kategorii jest eksploatowane w sposób ciągły na więcej niż jednej zmianie, zainstalowane na stałe, np. na linii montażowej lub produkcyjnej.

Badania i pomiary eksploatacyjne narzędzi dzielą się na bieżące i okresowe. Zakres badań bieżących obejmuje:

Oględziny zewnętrzne,
Sprawdzenie biegu jałowego.

Dla badań okresowych zakres wygląda następująco:

Oględziny zewnętrzne,
Demontaż i oględziny wewnętrzne,
Pomiar rezystancji izolacji,
Sprawdzenie obwodu ochronnego,
Sprawdzenie biegu jałowego.

Badania bieżące należy wykonywać każdorazowo przed wydaniem elektronarzędzia do eksploatacji oraz po jego zwrocie do wypożyczalni czy narzędziowni.

Badania okresowe zaleca się wykonywać nie rzadziej niż:

   Co 6 miesięcy dla urządzeń z I Kategorii użytkowania,
   Co 4 miesiące dla urządzeń z II Kategorii użytkowania,
   Co 2 miesiące dla urządzeń z III Kategorii użytkowania.

Copyright by elektryk@elektryk.slupsk.pl 2018
Wróć do spisu treści